هواساز چیست؟
هواساز ( به انگلیسی: Air Handling Unit ) – دستگاهی است که گردش هوا را در تهویه مطبوع کنترل می کند.
هواساز دستگاهی برای تأمین هوای مطبوع و سالم با دستیابی به دما و رطوبت مناسب است. هواساز یکی از اصلی‌ترین دستگاه‌های تهویه مطبوع است که در مسیر چیلر و بویلر با کانال هوا قرار می‌گیرد. هواسازها در صنایع مختلف نیز برای تولید هوای مورد نیاز با درجه و رطوبت مورد نظر به کار برده میشوند.
هواساز معمولا جعبه فلزی بزرگی است شامل، دمنده، کویل های گرم و سرد، محفظه فیلتر، صداگیر و دمپر هواساز می باشد. هواساز ها عموما به مجرای کانالی سیستم های تهویه مطبوع، یعنی جایی که هوای برگشتی ساختمان باید به آنجا رود متصل میگردد. گاهی نیز هواساز هوای تازه وهوای برگشتی را ازفضای داخل دریافت می کنند.
هواسازهای کوچک دارای فیلتر هوا، کویل و دمنده می باشند و تحت عنوان ترمینال یونیت معرفی می شوند. این ترمینال یونیت های ساده را کویل دمنده یا فن کوئل می گویند. هواساز های بدون برگشت هوا کاملا با استفاده از هوای تازه در شرایط استفاده %100 (Fresh Air) هوارا از بیرون میگیرند وهیچ هوای برگشتی به آن ها وارد نمیشود. هواسازهای طراحی شده برای بیرون ساختمان در روی پشت بام نصب می شود و به یونیت های پشت بامی معروفند.
ساختار
ساختار هواساز – هواساز هایژنیک: معمولا دور تا دور هواساز را با فریم های فلزی و پانل های توپر با توجه به پیکر بندی اجزای سیستم می سازند. بخش های داخلی از کانال های فلزی تک لایه با پانل توپر فلزی روکش شده، ساخته می شوند. فلزها در بدنه سیستم جهت کارکرد طولانی مدت گالوانیزه می شوند. در واحد های فضای باز برای جلوگیری از نفوذ آب از صفحات ضد آب در محل های اتصال استفاده می کنند.
هواسازهای بزرگتر از قاب های فولادی مربعی با دو لایه روکش و پانل های عایق ساخته می شوند.چنین طراحی افت حرارتی دستگاه وسروصدارا نیز کم میکند. این هواسازها گاهی تا چندین متر طول دارند و درکانالهای دنبال هم ساخته میشوند از این رو برای استحکام ومقاومت آنها از فولادهای ریلیدر زی ردستگاه استفاده میکنند
اجزای یک هواساز
قطعات مختلفی در ساخت یک هواساز به کار میروند، عموما بدنه ی دستگاه با چارچوبی از پروفیل آلومینیومی ساخته میشود و دریچه بازدید برای کنترل داخل دستگاه روی آن نصب میشود. پروفیل هواساز با توجه به ابعاد دستگاه یا پانل و همچنین هواساز هایژنیک یا معمولی در مدلهای مختلفی وجو دارد که عموما توسط شرکت پیشگام تجهیز تهویه پروفیل پنج خم نامیده میشوند. انواع مختلفی دستگیره هواساز برای باز شدن دربهای پانلی وجود دارد و برای تنظیم دربها نیز از لولای هواساز استفاده میشود. دمپر هواساز در محل عبور هوای دستگاه قرار داده میشود و میتواند به صورت دستی یا موتوری تنظیم شود.
1- فیلتر
هواساز ، فیلتر هواساز : فیلترهای هوا همیشه در حال گرفتن غبار و گرد و خاک برای ارائه هوایی تمیز در ساختمان ها کار می کنند. فیلتر ها در ابتدای دستگاه نصب می شوند تا هر گونه آلوگی را در پایین دست جریان به خود جذب کند. فیلترها بسته به میزان تصفیه هوا در امتداد هم تعبیه می شوند تا به ترتیب از ذرات درشت به ریز هوا را تصفیه کنند. فیلتر های پانلی از لحاظ جاگزینی و نگه داری، ارزانتر از فیلترهای کیسه ای هستند.
عمر کارکرد یک فیلتر با نظارت بر افت فشار جریان هوا ارزیابی می شود که توسط یک فشار سنج یا یک سوییچ فشار متصل به سیستم کنترلی ساختمان آلارم می دهد.(یعنی فیلتر کثیف شده و هوا را از خود عبور نمی دهد.) اگر فیلتر گرفتگی داشته باشد، از آن جایی که فن مدام در حال کار است و هوا را می راند به فیلتر فشار وارد می کند و باعث افتادن آن می شود در نتیجه هوای آلوده به کانال ها راه پیدا می کند.
کویل های سرد و گرم
کویل سرد و گرم هواسازها برای تهیه هوا و رطوبت مناسب نیاز به تولید گرما و سرما دارند. این شرایط با استفاده از مبدل های حرارتی داخل هواسازها تامین می شوند. هوا را با عبور از روی این کویل ها گرم یا سرد می کنند، مبدل ها از آب داغ یا بخار در گرمایش و آب سرد در سرمایش استفاده می کنند. جنس کویل ها از مس یا فین آلومینیومی برای انتقال حرارت بهتر می باشند. در کویل سرد صفحاتی برای تخلیه میعانات وجود دارد. آب داغ کویل ها توسط بویلر و آب سرد توسط چیلر فراهم می شود. سنسورهای دما درجه حرارت کویل ها را نظارت می کنند. اگر رطوبت مورد نیاز باشد کویل سرد بیش از حد خنک شده تا به نقطه شبنم رسیده و تراکم اتفاق بیافتد. کویل های گرم بلافاصله بعد از کویل های سرد قرار دارد تا هوا را بازگرمایش کند. و به دمای مطلوب برساند. این کار کاهش سطح رطوبتی هوا را تامین می کند.
هواساز ، فیلتر هواساز ، کویل سرد و گرم ، دمپر هواساز
رطوبت زن
——————————————————————————————
اغلب در آب و هوای سرد که در آن حرارت مداوم باعث خشکی هوا شده و ناراحت کننده است، کنترل رطوبت امری ضروری است.
رطوبت زن ها انواع مختلفی دارد.
تبخیری: هوای خشک به مخزن آب دمیده شده و آب را تبخیر می کند. میزان تبخیر با اسپری آب روی بافل های هوا می تواند بیشتر شود.
بخارساز: بخار یا آب داغ بویلر مستقیما به هوا دمیده شود و باعث افزایش رطوبت شود.
اسپری آب: آب توسط نازل به قطرات ریز تبدیل می شود و در هوا انتشار می یابد.
اولتراسونیک: سطح آب، در جریان عبور از دستگاه اولتراسونیک، تشکیل غباری از آب می دهد.
رطوبت رسانشی: الیاف خاصی را با آب تازه مرطوب می کنند و جریان هوا را از روی آن عبور می دهند. این امر رطوبت را به سرعت بالا می برند.
دمنده
در هواسازها فن هایی وجود دارد که با الکتروموتور القایی به حرکت درآمده تا هوا را جا به جا کند. فن ها ممکن است با دور ثابت یا متحرک گردش کنند تا حجم هوای متغیری را وارد سیستم کند. سرعت جریان نیز توسط پره های ورودی یا دمپر خروجی کنترل می شود. فن های چندتایی در واحد های بزرگ معمولا در انتهای هواساز و ابتدای کانال هوا نصب می شوند تا هوا را در کانال بدمند.
تجهیزات کنترلی
قطعات هواساز ، فیلتر هواساز ، دمپر هواساز
تجهیزات کنترلی کنترل بخش های مختلف از جمله: سرعت جریان هوا، دمای هوا، درجه حرارت هوای مخلوط شده، رطوبت، کیفیت هوا امری ضروری است. کنترلر ممکن است یک ترموستات ساده خاموش/روشن یا سیستم پیچیده کنترل هوشمند ساختمانی باشد.
محفظه اختلاط
به منظور حفظ کیفیت هوای داخل ساختمان، هواسازها تا حدی اجازه ورود هوا از خارج به داخل می دهند. در آب و هوای معتدل، مخلوط کردن مقدار مناسب هوای خنک بیرون با هوای گرم برگشتی می تواند دمای مطلوب را فراهم کند. درمحفظه اختلاط دمپرهایی برای کنترل ورود هوای تازه و هوای برگشتی تعبیه شده.
هواساز ، فیلتر هواساز ،
فن ها در هواسازها لرزه های شدیدی ایجاد می کنند و سرو صدای لرزش را به داخل ساختمان منتقل می کنند برای جلوگیری از این امر لرزه گیر ها را درست قبل و بعد از هواساز با میان فن ها نصب می کنند.
